کافئین یک ماده معمول در رژیم غذایی اکثر ورزشکاران است و در بسیاری از محصولات ورزشی مثل نوشیدنی های ورزشی و مکمل ها یافت می شود. کافئین سبب می شود مدت طولانی تری را بتوان ورزش هوازی انجام داد و در سرعت نیز اثر مثبت دارد. کافئین خستگی را کاهش و هوشیاری را بالا می برد.
کافئین یک آلکالوئید محرک است که به طور طبیعی دربرگ ها و دانه های تعدادی از گیاهان یافت شده و اغلب به عنوان محرک سیستم عصبی مرکزی شناخته می شود. معمولاً کافئین هر روز از منابع غذایی چون قهوه، چای و شکلات وارد بدن می شود. میزان کافئین قهوه از چای بیشتر است.
تأثیر کافئین در عضله
کافئین در عضله فعال با ایجاد یک محیط داخل سلولی یونی فعالیت می کند و نیروی لازم برای هر حرکت را تقویت می کند. همچنین کافئین باعث افزایش سطح کاتکولامین های پلاسما می شود و کاتکولامین ها مصرف چربی را افزایش می دهند که در ورزش های هوازی طولانی مدت اثر خود را نشان می دهد. همچنین تحقیقات نشان داده است که افزودن کافئین به محلول های کربوهیدرات دار عملکرد ورزشی را بهبود می بخشد. محلول های کربوهیدرات دار سریعاً جایگزین مایعاتی که از طریق تعریق از دست رفته اند می شوند و ذخائر کربوهیدرات را تأمین می کند. این نوشیدنی توسط اکثر ورزشکارانی که در مسافت های متوسط و طولانی می دوند و یا در ورزش های تیمی و گروهی شرکت دارند، انتخاب و استفاده می شود. گلوکز منبع ضروری بدن برای تأمین انرژی است، بنابراین ممکن است مصرف نوشیدنی های ایزوتونیک با غلظت گلوکز ۶ تا ۸% برای تأمین ذخائر کربوهیدرات مناسب باشد.
یک نمونه از نوشیدنی های کربوهیدرات دار : ۲۰۰ میلی گرم آب پرتقال (عصاره پرتقال)، یک لیتر آب و کمی نمک (یک گرم)
میزان مجاز مصرف کافئین
تحقیقات نشان می دهد که مصرف روزانه کمتر از 90 میلی گرم کافئین دارای هیچ گونه اثر جانبی نبوده است. البته بعضی افراد نسبت به کافئین حساسیت بیشتری دارند. اما حدود 40 تا 90 گرم کافئین در روز تاثیری در عوارض ناشی از کافئین ندارد. اما مصرف بیش از حد آن ممکن است منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، فشار خون و پوکی استخوان شود. مصرف بیش از حد کافئین ممکن است منجر به اعتیاد به آن گردد که این حالت باعث ایجاد سردرد و خواب آلودگی می شود.